Oral cancer
توضیح کلی
سرطان دهان رشد سلول‌های بدخیم در دهان یا زبان. این نوع سرطان نادر ولی در عین حال خطرناک است. سرطان دهان ممکن است است لب‌ها، کام، زبان، غشاهای درونی لب یا گونه، یا ناحیه لوزه‌ها را درگیر سازد. این سرطان در بزرگسالان بالای 40 سال شایع‌تر است، ولی شیوع آن در بین جوانانی که از تنباکوی جویدنی استفاده می‌کنند در حال افزایش است.
علایم شایع
یک برآمدگی رنگ پریده و معمولاً بدون درد با حاشیه سخت که در جای دهان یا زبان ممکن است ظاهر گردد. خصوصیات این ضایعه عبارتند از: این ضایعه بزرگ شده، زخمی می‌شود و به آسانی خونریزی می‌کند. وجود این ضایعه ممکن است مانع جا افتادن مناسب دندان‌های مصنوعی گردد. این ضایعه ممکن است باعث سفت شدن زبان و اشکال در کنترل آن گردد و از این طریق، تکلم و بلع را دچار اختلال سازد.
علل
ناشناخته
عوامل افزایش دهنده خطر
مصرف تنباکو به هر شکل (از جمله نوع جویدنی) سابقه خانوادگی سرطان دهان سابقه قبلی سرطان دهان سوءمصرف الکل تماس با آفتاب (در مورد سرطان‌های لب تحتانی)
پیشگیری
عدم مصرف تنباکو؛ در صورت مصرف الکل، میزان آن در حد متوسط باشد.
عواقب مورد انتظار
با تشخیص و درمان زودرس ممکن است قابل علاج باشد. پس از برداشت ضایعه نمای طبیعی صورت را می‌توان با جراحی ترمیمی باز گرداند.
عوارض احتمالی
التیام کُند پس از جراحی گسترش سرطان به گره‌های لنفاوی گردن که جراحی برداشت همه گره‌های لنفاوی سر و گردن را ایجاب می‌کند. بدشکلی دایمی صورت اختلال دایمی تکلم اختلال بلع پایدار
درمان
اصول کلی
- بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش‌های خون، نمونه‌برداری (برداشت مقدار کمی از بافت یا مایع برای بررسی آزمایشگاهی) از توده، و رادیوگرافی سر باشد. همچنین سی‌تی اسکن یا ام.آر.آی به بررسی گسترش بدخیمی کمک می‌کند. هر چه توده در زمان تشخیص بزرگتر باشد، احتمال گسترش آن به سایر نواحی بیشتر است.
- درمان بسته به محل سرطان (لب، زبان، کام یا...) متفاوت است.
- جراحی برای برداشت ناحیه سرطانی در صورتی که قابل عمل باشد انجام می‌شود. پس از جراحی، دهان را 4-3 بار در روز با محلول شستشوی آب نمک (یک قاشق چایخوری نمک در 250 سی‌سی آب گرم (معادل یک بطری نوشابه) شستشو دهید.
- اشعه درمانی و یا داروهای ضدسرطان ممکن است تجویز شود.
- گفتار درمانی در مواردی که جراحی باعث اختلال تکلم شده باشد توصیه می‌شود.
داروها
داروهای ضدسرطان (شیمی درمانی) مسکن‌ها در دوره پس از جراحی آنتی‌بیوتیک‌ها، در صورت وجود عفونت همزمان
فعالیت
پس از جراحی به تدریج فعالیت‌های طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
رژیم مناسب به وسعت بیماری و توانایی بیمار در جویدن و بلعیدن بستگی دارد. ممکن است لازم باشد بیمار از غذاهای نرم استفاده کند. تا چند روز پس از جراحی ممکن است لازم باشد از رژیم مایعات استفاده شود.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم تومور دهان یا زبان باشید.
بروز موارد زیر پس از جراحی:
ـ درد افزایش یابنده
ـ تب
ـ بروز توده‌های جدید
ـ خونریزی زیاد
پزشکی - دانستنی های پزشکی - سرطان دهان
معاينه مصدوم در کمکهای اولیه